Opis szczegółowy książki:
Ze wstępu do książki:
W przedmiotowym opracowaniu zostały przedstawione wypowiedzi z 38 opinii biegłych z dziedziny pożarnictwa ustanowionych przy prezesach sądów okręgowych, w tym także biegłych ze Szkoły Głównej Służby Pożarniczej, którzy wydawali opinie na potrzeby 34 sprawach karnych o pożary (podpalenia, zaprószenia ognia, od urządzeń grzewczych, w instalacjach i urządzeniach elektrycznych i w procesach technologicznych) oraz w sprawach okołopożarowych (wybuchy przestrzenne i rozprzestrzeniania się tlenku węgla) oraz ich znaczenia dowodowego w praktyce sądowej.
Ponadto w książce znajdują się 22 wypowiedzi biegłych z innych dziedzin, np.: kominiarstwa, instalacji gazowych, budownictwa, badań chemicznych, medycyny sądowej i innych.
Zredagowane orzeczenia sądowe w rozdziale III i IV zostały ułożone (z nielicznymi wyjątkami) w następującym porządku: przedstawienie treści aktu oskarżenia (z pominięciem innych oskarżeń niż sprawy pożarowe i okołopożarowe), opis okoliczności zdarzenia, wypowiedź biegłego/biegłych, ocena złożonej opinii biegłego/biegłych przez sąd, ocena zgromadzonego materiału dowodowego przez sąd oraz treść wyroku sądu.
Okres wydania tych orzeczeń obejmuje lata 2014 – 2021.
Opinie ww. biegłych mogą być pomocne biegłym z dziedziny pożarnictwa (ochrony przeciwpożarowej) w wydawaniu opinii w podobnych sprawach karnych.
Spis treści:
Wstęp
I. BIEGŁY W POSTĘPOWANIU KARNYM
1. Postępowanie karne
2. Status biegłego
3. Przedmiot opinii biegłego z dziedziny pożarnictwa
II. CHARAKTERYSTYKA PRZESTĘPSTW ZWIĄZANYCH Z POŻAREM I JEGO NIEBEZPIECZEŃSTWEM
1. Narażenie człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu – art. 160 § 1 k.k.
2. Sprowadzenie pożaru stwarzającego zagrożenie dla życia i zdrowia wielu ludzi oraz dla mienia w wielkich rozmiarach – art. 163 § 1 k.k.
3. Sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa pożaru określonego w art. 163 § 1 k.k. – art. 164 § 1 k.k.
4. Zniszczenie mienia przez podpalenie – art. 288 § 1 k.k.
5. Wykroczenia przeciwko zasadom bezpieczeństwa przeciwpożarowego z art. 82 § 1 k.w.
III. PRZYKŁADY PRAKTYCZNE SPRAW SĄDOWYCH O POŻARY
1. Podpalenia mienia
1.1. Biegły wskazał, że przyczyną pożaru było podpalanie materiałów łatwopalnych znajdujących się w obrębie schodów korytarza piwnicy
1.2. Biegły stwierdził, że płomień rozprzestrzenił się na ubrania leżące na palnikach kuchni, mogący wskazywać na celowe ich ułożenie ułatwiające zapalenie
1.3. Zdaniem biegłego przyczyną pożaru było podpalenie na co wskazywały trzy niezależne ogniska pożaru o pierwotnym charakterze
1.4. Według biegłego doszło do podpalenia przy pomocy zapalniczki paneli podłogowych i innych elementów drewnianych
1.5. Biegły stwierdził, że wypalenie komory silnika, jak i wypalenia wnętrza pojazdu wskazywały, że obie przestrzenie płonęły intensywnie i długo
1.6. Zdaniem biegłych do zapłonu cieczy musiało dojść albo poprzez bezpośrednie zainicjowanie procesu spalania przez podpalacza, albo zastosowanie przedmiotu umożliwiającego zwłokę czasową
1.7. Biegły uznał, że miały miejsce okoliczności stwarzające bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia wielu osób
1.8. Biegły nie potrafił przekonywująco uzasadnić obranego przez siebie stanowiska o istnieniu zagrożenia wywołanego ogniem
1.9. Z opinii biegłego z zakresu pożarnictwa wynikało, iż ogień został podłożony w czterech niezależnych punktach mieszkania
2. Podpalenia człowieka
2.1. Zdaniem biegłego do podpalenia doszło poprzez uderzenie poszkodowanego, który przewrócił się na palące się świece
2.2. Biegli wskazali, iż rozmieszczenie i charakter oparzeń wskazują, iż w momencie zapłonu pokrzywdzony znajdował się w pozycji stojącej lub zbliżonej do niej
2.3. Biegły stwierdził, że pokrzywdzona została polana benzyną ekstrakcyjną
2.4. Zdaniem biegłego nie jest możliwym upadek pojemnika i rozchlapanie benzyny w taki sposób, aby ogień na poszkodowanym obejmował dłonie, nogi oraz korpus i twarz
2.5. Biegły wskazał, że przyczyną zdarzenia było użycie punktowego inicjatora termicznego typu – płomień zapałki lub zapalniczki
2.6. Biegły wyraził pogląd, że pokrzywdzony został oblany, gdy znajdował się w pozycji stojącej, a podpalacz znajdował się vis a vis w odległości około 2 metrów
3. Zaprószenia ognia
3.1. Zdaniem biegłego przyczyną powstania pożaru budynku mieszkalnego było pozostawienie potrawy na uruchomionej kuchence gazowej
3.2. Biegły stwierdził, że zdarzenie zostało wywołane przez przeniesienie się otwartego ognia z wkładu do znicza, który w mieszkaniu został pozostawiony bez nadzoru
3.3. Biegły stwierdził, że przyczyną rozwoju ognia było porzucenie tlącego się niedopałka papierosa w obecności materii palnej
3.4. Biegli wskazali, że przyczyną pożaru było zapalenie pianki poliuretanowej na zbiorniku, w wyniku zaprószenia iskier powstałych wskutek cięcia metalu
4. Urządzenia grzewcze na paliwa stałe
4.1. W ocenie biegłego przyczyną pożaru w budynku mieszkalnym było nieprawidłowe eksploatowanie urządzenia grzewczego na paliwo stałe
4.2. Biegli wskazali jako przyczynę pożaru zapalenie się elementów palnych konstrukcji domu od rozgrzanej do wysokiej temperatury rury stalowej przewodu kominowego
4.3. Z opinii biegłego wynikało, iż przyczyną pożaru było zapalenie się sadzy wewnątrz przewodu dymowego komina
4.4. Zdaniem biegłego wystąpiło nieprawidłowe odprowadzanie produktów spalania z kotła przez przewód dymowy poza budynek
4.5. Z opinii biegłego wynikało, że butelka typu PET, nie jest opakowaniem zapewniającym właściwy transport i przechowanie cieczy łatwopalnej
4.6. Biegły stwierdził, że dopływ powietrza powodował, iż w krótkim czasie następowało przekroczenie temperatury zapłonu gazów i rozładowanie ich ciśnienia poprzez wybuch
5. Instalacje i urządzenia elektryczne
5.1. Biegły przyjął, że przyczyną pożaru było pozostawienie bez dozoru włączonych odbiorników energii elektrycznej
5.2. Z opinii biegłych wynikało, że pożar został zainicjowany w obszarze przejścia instalacji elektrycznej przez strop
6. Procesy technologiczne
6.1. Zdaniem biegłych pożar został zainicjowany w obszarze usytuowania zbiornika zasilającego palniki, do którego przelewano paliwo
6.2. Biegli stwierdzili, że pożar powstał w wyniku samozapalenia się odpadów zgromadzonych w pryzmie
6.3. W opinii biegłego używano instalacji, urządzeń i narzędzi niepoddanych wymaganej kontroli lub niesprawnych technicznie, co mogło się przyczynić do powstania pożaru
IV. PRZYKŁADY PRAKTYCZNE SPRAW SĄDOWYCH OKOŁOPOŻAROWYCH
1. Wybuchy przestrzenne
1.1. Zdaniem biegłego źródłem inicjacji pożaru były iskry w kominie, do których dotarł gaz poprzez drzwiczki wycierowe komina
1.2. Biegli ustalili, że wybuch gazu w mieszkaniu został spowodowany na skutek wycieku gazu z butli
2. Rozprzestrzeniania się tlenku węgla
2.1. Zdaniem biegłego do zdarzenia doszło na skutek braku otworów nawiewnych w stolarce okiennej
2.2. Biegły stwierdził, że nieszczelność przewodu kominowego znajdowała się w przestrzeni międzystropowej